Truyện ngắn: Con đường màu xanh

Bà Đích vừa mắng Lan và hối giục chồng:

– Cứ ngồi đấy rồi người ta sang gọi mình đi, ngồi đấy rồi người ta mang việc đến mà làm. Phải nhanh lên, “rào trước đón sau” đi chứ. Bà mang túi nilon đựng trong đó là mấy quả xoài tươi ngon dúi vào lòng Lan, rồi nói:

– Đi sang cho người ta biết mặt mũi, “năng đi lại cho người ta thương” đi đi con.

Ông Đích cài chiếc cúc cuối cùng trên chiếc áo màu bộ đội bảo Lan:

-Mình đi con!

Lan lủi thủi xách túi xoài đi theo bố ra ngõ, chiếc đèn pin chiếu ánh sáng nhàn nhạt dẫn hai bố con Lan hướng vào chiếc cổng sắt cao của nhà ông Triều. Con chó lai có bộ lông màu nâu đang nằm thấy bước chân người liền vểnh tai sủa giật nâu, nó chạy ra cổng rồi chồm lên khiến hai bố con ông Đích giật mình. Lan nghĩ bụng “con chó thật đáng sợ”. Nó cao bằng nửa người Lan, mắt phải của nó có một cục thịt trồi ra, đỏ lòm trông gớm ghiếc. Vậy mà bố đã phải đi sang đây mấy lần, tất cả đều sang ban đêm… Bố có sợ không?
Có người ra mở cổng. Cô Giang, con dâu ông Triều quát con chó mấy tiếng, nó im re, cúp đuôi vào nằm ở góc thềm, đôi mắt nó ngập ngừng dõi theo bước chân của hai bố con. Lan làm theo lời mẹ dặn, chào ông bà Triều rồi đi xuống nhà dưới nơi Cô Giang và hai đứa con đang học bài. Lan lí nhí trong miệng “mẹ cháu gửi biếu ông bà và cô chú cân xoài, xoài ngon lắm ạ!” Cô Giang tay đỡ túi xoài vừa nói:

– Mẹ cháu vẽ chuyện, hàng xóm với nhau mà mỗi lần sang chơi cứ bày đặt quà cáp nhiều, cô ngại.

Ngồi trò chuyện, ông bà Triều hỏi han Lan về kết quả học tập, Lan cũng từ tốn trả lời. Lâu lắm Lan không sang nhà ông. Căn nhà thật sang trọng với những nội thất bằng gỗ quý, trên bàn thờ có bày những chiếc đĩa bằng gốm sứ có vẽ như xuất xứ đồ của Trung Quốc thì phải. Trên tường treo chiếc khung khổ lớn, hình như của người con trai đầu của ông bà đang làm chức gì đó trên tỉnh, như mẹ nói “to lắm”..

Ông sang nói chuyện, người ta tỏ thái độ ra sao? Liệu con Lan nó có cơ hội nào không? Bà Đích đang dém lại màn cho cậu con trai út, chưa đợi ông Đích nằm xuống chiếc võng giữa nhà đã hỏi. Ông Đích gác tay lên trán, nhìn lên trần nhà rồi nói: Thì người ta cũng vui vẻ thôi, được hay không được thì chưa biết. Nhưng người ta cũng hứa “giúp được thì sẽ cố gắng giúp”. Họ bảo cứ yên tâm. Nghe chồng nói vậy, bà Đích cũng không biết nói gì hơn, chui vào màn huơ huơ chiếc vợt bắt muỗi. Tiếng muỗi cháy khét lẹt, nổ lốp đốp.

– Thế còn bên Bác Cả thì sao? Cháu trai của bác đang làm việc ngoài Hải Phòng cũng không có tin tức gì à?

– Mình cần mới đi nhờ vả người ta mà cứ gọi điện hỏi liên tục cũng ngại lắm, tuần trước tôi vừa mới hỏi mà. Ông Đích có phần hơi gằn giọng trả lời vợ.

Nằm trong nhà nghe cuộc trò chuyện của bố mẹ, lòng Lan đượm buồn. Ra trường đã được hơn năm rồi mà vẫn chưa tìm được việc làm, cứ quanh quẩn ở nhà đã khiến cô chán nản. Từ ngày ra trường đến nay, bố mẹ cũng đã chạy vạy, tận dụng các mối quan hệ có thể, thân sơ để liên hệ cho cô đi làm. Tuy nhiên, mọi việc cũng không hề đơn giản. Những người bạn cùng lớp với Lan, có người đã xin được việc làm đúng chuyên ngành nhưng cũng có đứa làm việc trái ngành. Đứa thì lấy chồng, sinh con. Còn lại cùng cảnh ngộ với cô. Thất nghiệp!

Lan theo học lớp Kế toán tại một trường Cao đẳng kinh tế, vừa rồi Lan tốt nghiệp. Vừa mừng vừa lo, cứ tưởng “cây đã đến ngày hái quả” bà Đích chưa kịp thở phào nhẹ nhõm vì từ nay mỗi tháng không phải chu cấp triệu rưỡi cho con nữa. Nhưng từ khi Lan xách ba lô, mang theo bằng tốt nghiệp loại trung bình về quê đã không khiến cho bà Đích vui hơn mà thậm chí còn làm cho vợ chồng bà cảm thấy mối lo trước mắt.

Lan là chị cả của bốn chị em, sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, thi trượt đại học Lan dự định ở nhà đi học nghề may, sau đó sẽ về mở hiệu may tại nhà. Lan nói chỉ thích làm một cô thợ may. Đây là nghề mà cô yêu thích từ lúc còn là một cô bé suốt ngày chơi với búp bê. Lan thích may đồ cho búp bê từ nhỏ, cô thích được sáng tạo trên những tấm vải, được may quần áo cho bố mẹ và các em. Vừa được làm việc mình yêu thích, vừa được ở gần phụ giúp bố mẹ.

Ước mơ đó của Lan bị ông bà Đích gạt đi vì mong muốn con phải đi học đại học. Lan biết trước kết quả vì cô biết học lực của mình đến đâu. Nhưng rồi, theo lời khuyên của người anh họ và sự động viên của bố mẹ, cô nộp hồ sơ học lớp trung cấp kế toán, bởi đó là ngành dễ xin việc sau khi ra trường. Học xong hai năm kế toán, Lan lại tiếp tục liên thông lên hệ cao đẳng cùng trường. Ba năm rưỡi Lan đi học là hơn ba năm ông bà Đích dồn hết tâm và trí lực cho con gái. Đồng rau, đồng cá được tằn tiện hết sức để hàng tháng chu cấp cho con gái ở xa. Còn bao nhiêu khoản chi tiêu cho mấy đứa em Lan ông bà Đích cũng chỉ biết trông chờ vào gần năm sào rau màu. Được mất theo ý trời. Hai mái đầu xanh chuyển sang đầu bạc lúc nào không hay…

Gồng mình lắm cô mới vượt qua ba năm học với sự chán nản, lo lắng cho tương lai và bố mẹ mình. Cứ tưởng sau khi ra trường, xin được việc làm cô sẽ có cơ hội đỡ đần cho bố mẹ, nhưng bây giờ mọi việc lại trở nên nặng nề hơn. Nếu biết trước thế này…Lan nghĩ bụng.

Hôm qua, Lan đi chợ thị trấn, ghé qua hiệu may của người chị họ, đây là hiệu may đông khách nhất khu chợ. Hiện nay, ở quê cũng chỉ còn vài ba hiệu may vẫn giữ được khách vì biết cập nhật mốt, may nhanh và cẩn thận. Lan thích lắm. Nếu không đi học kế toán chắc cô đã trở thành một cô thợ may yêu nghề. Lan mạnh dạn hỏi xem chị mình có cần thợ phụ không, không ngờ người chị lại mừng rỡ vì bây giờ sắp đến tết cửa hiệu có nhiều khách mà thợ phụ cũ đã đi lấy chồng cách tỉnh, một mình chị không thể xoay trở được.

Thuyết phục được bố mẹ, Lan đến làm thợ phụ cho chị. Nhờ có năng khiếu may vá và biết may chút ít từ trước nên Lan rất được việc tại hiệu may. Ông bà Đích vẫn nuôi hi vọng ở những mối liên hệ để tìm việc cho Lan, với mong muốn con gái có thể thoát ly cái ảnh chân lấm tay bùn, lấy được một người chồng có nghề nghiệp ổn định. Công việc hiện tại dù không đúng như bố mẹ mong muốn nhưng điều mà Lan nhận được ngoài tiền công mà hàng ngày cô làm được, thì công việc này đem lại cho cô niềm vui, sự hứng khởi, cô lại có cơ hội thực hiện ước mơ mình từng bỏ qua.

Đêm về, cô kì cạch với chiếc máy may cũ để tập may và sửa quần áo. Cô còn tự mình vẽ ra những mẫu vẽ đáng yêu. Thi thoảng, tận dụng vải thừa ở của hàng Lan chắp nối thành những chiếc gối xinh xinh với đầy đủ màu sắc. Lúc là quả bí ngô ngộ nghĩnh với lõi là vải vụn. Mỗi ngày làm việc cho Lan một niềm vui thú kì lạ, Lan chắc chắn một điều rằng đây là việc phù hợp nhất với cô, đây mới là con đường dành cho cô, là điều cô mong muốn được làm và sẽ làm được tốt nhất. Cô sẽ nói với bố mẹ để bố mẹ khỏi chật vật ngược xuôi lo chỗ đứng cho mình nữa. Lan nghĩ và thiếp đi trong niềm vui mới.

Nghệ ơi