Dạo một vòng các toplist sách hay nên đọc, đặc biệt về kỹ năng giao tiếp ứng xử thì Đắc Nhân Tâm luôn có mặt ở đó. Những hướng dẫn được đưa ra bởi Dale Carnegie – bậc thầy giao tiếp, sách còn được học giả nổi tiếng Nguyễn Hiến Lê đặt một tiêu đề hấp dẫn đến mức ai cũng muốn đọc. Nhưng vẫn tồn tại ý kiến trái chiều.

Sách Đắc nhân tâm gửi thông điệp gì đến độc giả?

Tên tiếng Anh của cuốn sách này là How to win friends & Influence People – được xem là cuốn sách hàng đầu về kỹ năng giao tiếp ứng xử bởi nó được viết bởi Dale Carnegie – một bậc thầy về diễn thuyết và được nhiều người ngưỡng mộ.

Cuốn sách ra đời vào thời điểm thị trường sách phát triển bản thân còn “vườn không nhà trống” trong khi mọi người đều muốn có được bí quyết thành công như những trùm doanh nhân thế giới. Vì lẽ đó, tác phẩm nghiễm nhiên được xếp vào hàng kinh điển khi muốn rèn luyện kỹ năng mềm.

Dale Carnegie cấu trúc sách thành 3 phần chính đặt trọng tâm vào việc làm thế nào để tăng khả năng ngoại giao của mọi người và chia từng phần thành những nguyên tắc cốt lõi về nghệ thuật giao tiếp, tổng cộng có 30 nguyên tắc vừa riêng lẻ vừa bổ sung cho nhau. Bạn đọc có thể tự mình rèn luyện cách đối nhân xử thế từ căn bản đến nâng cao khi đọc theo hệ thống các chương sách đã trình bày.

Quyển sách đưa ra những ví dụ sinh động về những người thành công trong giao tiếp và cả người thất bại dưới hình thức chuyện kể lôi cuốn, làm bạn đọc không thể bỏ qua. Dale Carnegie và những người con của ông cũng cố gắng thời đại hóa những kiến thức trong sách theo thời gian để nó không bị lỗi thời.

Đúc kết ba chữ T quan trọng nhất: Tâm, Tầm và Tài, tác giả mong muốn mọi người trước hết hãy hiểu rõ bản thân và quan tâm đến những người xung quanh, tạo thiện cảm và dễ dàng hòa theo luật chơi của số đông.

Những thất vọng của một bộ phận người đọc về cuốn sách kinh điển này

Tuy nổi tiếng là thế, nhưng cuốn sách vẫn bị một số người đánh giá thấp vì họ cho rằng:

Hy vọng thật nhiều nên thất vọng cũng thật nhiều

Có thể vì nghe danh của Đắc nhân tâm quá nhiều, khi nó luôn chễm chệ trên kệ bán chạy ở nhà sách, được hàng loạt các toplist, sách của các tác giả khác và cả những chia sẻ của những cá nhân thành công, nổi tiếng trên thế giới, mọi người tò mò và tìm đọc với hy vọng cuốn sách sẽ cải thiện khả năng ăn nói của mình.

Nhất là những người nhút nhát, vụng về trong xã giao hằng ngày, họ càng mong muốn một giải pháp về cách tạo thiện cảm khi trò chuyện, càng cụ thể và càng thực tế cuộc sống càng tốt. Nhưng cuốn sách của Dale Carnegie lấy ví dụ về những người quá thành công khiến bạn đọc cảm thấy những nguyên tắc này quá xa vời. Không ai phủ nhận ngôn từ sách viết rất hay nhưng thật khó để áp dụng vào thực tiễn.

Người hướng nội không thích cuốn sách lắm

Người hướng nội là những người mạnh hơn khi ở một mình và dễ cảm thấy mệt mỏi khi phải tiếp xúc với người khác quá lâu. Có ý kiến cho rằng cuốn sách của Dale Carnegie khuyên độc giả phải tập trung vào đối tượng giao tiếp và bỏ qua những cảm xúc bên trong tâm hồn mình, điều này chính là nguyên nhân gây ra sự cạn kiệt năng lượng khi cứ phải để ý người khác nghĩ gì. Một nguyên nhân được đưa ra để “bác bỏ” sách.

Những lời khuyên được cho là giả tạo

Một số độc giả không thích sách cho rằng Đắc nhân tâm thực chất dạy chúng ta cách thao túng suy nghĩ của người khác chứ không thật sự quan tâm đến họ.

Quả thật, một số tiêu đề chương nếu chỉ nhìn sơ qua thì có vẻ như vậy thật, chẳng hạn như: Để người khác tin rằng họ là người nêu lên ý tưởng; Hỏi những câu hỏi khiến người khác chỉ có thể trả lời “vâng”; hay như những ví dụ về việc người khác làm sai đến nỗi ảnh hưởng đến tính mạng và danh dự của ta mà ta vẫn phải tươi cười rộng lượng.

Thậm chí tác giả khuyên bạn nên tự hỏi câu hỏi như sau khi muốn thuyết phục ai đó làm việc gì đó: “Tôi có thể làm gì để người đó tự nguyện làm điều này?”…

Sự lặp đi lặp lại các nguyên tắc

30 nguyên tắc mà Dale Carnegie trình bày có sự trùng lặp ở một số nội dung mà đáng lý chúng có thể nói luôn trong một phần: nguyên tắc 3, 25 và nguyên tắc 16 có cùng ý tưởng về việc gợi ý ý tưởng của mình và để người khác nghĩ rằng họ mới là người sáng tạo ra nó; nguyên tắc số 2, 27, 28, 29 và 30 lại cùng nói về việc thành thật khen ngợi và khuyến khích người khác.

Lỗi thời

Đa số các ví dụ trong cuốn sách này đều kể về những gương thành đạt và thành công trong lịch sử như tổng thống Lincoln, Roosevelt, Charles Schwab, Andrew Carnegie,… Họ đều là những con người vĩ đại góp phần thay đổi thế giới nhưng thế hệ trước khác rất nhiều với cuộc sống những năm 2000 và chúng ta đa số là những người bình thường thì làm sao có thể đưa lý thuyết vào thực tiễn.

Có lẽ những mẩu chuyện kể kia chỉ có tác dụng củng cố sự khao khát trong ta.

Cuốn sách Đắc nhân tâm đã vấp phải một số ý kiến trái chiều bên cạnh những lời khen trên mây. Nhưng tôi muốn nhắn nhủ rằng bạn đừng vội tin những ý kiến đó, lúc này trang bị một tư duy phản biện là điều cực kỳ hữu ích.

Đồng ý hay bác bỏ, hãy quyết định sau khi đọc kỹ từng chữ mà Dale Carnegie truyền đạt. Bậc thầy về giao tiếp đã gợi ý chúng ta đọc trước 3 nguyên tắc đầu tiên của sách, nếu vẫn không chấp nhận thì bạn nên dừng lại. Và điều quan trọng hơn mà ông nhắn nhủ, rằng mọi thành công trong ứng xử bắt nguồn từ sự chân thành.

Xem thêm các bài viết khác về kỹ năng mềm hoặc bài review chi tiết cuốn sách này của Dale Carnegie qua bài viết Đắc nhân tâm – Cuốn sách giúp bạn thu phục lòng người.

Lá Đa